Oddanie do eksploatacji bloku energetycznego o mocy 910 MW
W związku z powstałym podczas ostatniej fazy testów bloku energetycznego o mocy 910 MW („Blok”) w Jaworznie uszkodzeniem jednego z elementów kotła, Konsorcjum RAFAKO S.A. – MOSTOSTAL WARSZAWA S.A. („Konsorcjum”) będące wykonawcą Bloku, projektantem kotła oraz podmiotem odpowiedzialnym za uruchomienie kotła wskazało, że zaistniała konieczność przesunięcia terminu oddania Bloku do eksploatacji. W dniu 6 marca 2020 roku spółka zależna Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. otrzymała od wykonawcy informację, zgodnie z którą szacowane przekazanie Bloku do eksploatacji miało nastąpić do końca lipca 2020 roku. W dniu 4 maja 2020 roku spółka zależna Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. oraz wykonawca podpisały porozumienie związane z realizacją umowy na budowę Bloku. W podpisanym porozumieniu strony ustaliły przyczyny uszkodzenia jednego z elementów kotła, o którym mowa powyżej. Zgodnie z wnioskami przedstawionymi przez komisję awaryjną składającą się z przedstawicieli stron, awaria była następstwem niekorzystnego splotu zjawisk podczas rozruchu Bloku. Ponadto, komisja awaryjna uzgodniła sposób naprawy uszkodzonych elementów kotła, który pozwoli na uniknięcie podobnych awarii w przyszłości.
W ramach porozumienia ustalono także harmonogram działań uwzględniający procedury zabezpieczające przed ryzykiem ponownego wystąpienia awarii oraz procedury strojenia i prac rozruchowych Bloku. Następstwem porozumienia było zawarcie między stronami aneksu do kontraktu głównego, w którym Wykonawca zobowiązał się do oddania Bloku do eksploatacji do dnia 15 listopada 2020 roku. Termin ten uwzględniał dodatkowy czas niezbędny do usunięcia skutków awarii, o której mowa powyżej.
W dniu 13 listopada 2020 roku Blok został oddany do eksploatacji. W dniu oddania Bloku 910 MW do eksploatacji Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o., E003B7 Sp. z o.o. (spółka w 100 % kontrolowana przez RAFAKO S.A. w restrukturyzacji) i Konsorcjum (działając za zgodą nadzorcy układu w uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym) podpisały ugodę, która jest wynikiem mediacji prowadzonych przed Sądem Polubownym przy Prokuratorii Generalnej RP i która reguluje w szczególności następujące kwestie:
- Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. i Konsorcjum zrzekły się wzajemnych ekwiwalentnych roszczeń, które wystąpiły do dnia podpisania Ugody, z wyjątkiem m.in. roszczeń Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. z tytułu rękojmi bądź gwarancji oraz roszczeń regresowych wobec Konsorcjum z tytułu zapłaty roszczeń dalszych podwykonawców oraz roszczeń Konsorcjum za prace wykonane zgodnie z kontraktem,
- Konsorcjum wykona na rzecz Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. dodatkowe świadczenia, w tym wykona prace optymalizujące działanie Bloku, których efektem będzie między innymi zmniejszenie minimum technicznego Bloku z 40% do 37%. Dodatkowo zostanie wydłużona gwarancja techniczna na część wysokociśnieniową kotła o sześć miesięcy (do 36 miesięcy), dla której Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. otrzyma dodatkowe zabezpieczenie udzielone przez gwarantów.
Ugoda weszła w życie po dniu bilansowym, w dniu 6 stycznia 2021 roku, w związku ze spełnieniem wszystkich warunków zawieszających, wśród których kluczowymi było oddanie Bloku do eksploatacji do dnia 15 listopada 2020 roku, przedstawienie przez Konsorcjum porozumienia w formie promesy z instytucjami finansowymi dotyczących sposobu pozyskania środków finansowych niezbędnych do zakończenia projektu oraz zatwierdzenie Ugody przez sąd powszechny.
W związku z zawarciem ugody Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. i Konsorcjum zawarły w dniu 13 listopada 2020 roku aneks do umowy na budowę Bloku, który w sposób szczegółowy reguluje określone Ugodą uzgodnienia stron w zakresie dodatkowych świadczeń Konsorcjum, w tym m.in. terminy ich wykonania oraz powiązane z nimi terminy płatności.
Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy
W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2020 roku zaobserwowano w Polsce rozwój zachorowań na COVID-19. W związku z tym, w kraju wprowadzono liczne ograniczenia mające na celu powstrzymanie rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19. Sytuacja ta spowodowała zaburzenia w systemie gospodarczym i administracyjnym w Polsce i na świecie. W efekcie pandemia znacząco ograniczyła aktywność gospodarczą, wpływając na pracę zakładów przemysłowych oraz firm z segmentu małych i średnich przedsiębiorstw. W konsekwencji w średniej i długiej perspektywie należy oczekiwać, iż pandemia będzie w dalszym ciągu wpływać na stan krajowej, europejskiej, jak również globalnej koniunktury, odbijając się negatywnie na wzroście gospodarczym w Polsce w roku 2021 i latach kolejnych. Istotne kwestie związane z wpływem pandemii na Grupę TAURON zostały przedstawione poniżej.
- Sytuacja związana z pandemią COVID-19 w roku 2020 istotnie wpływała na poziom zapotrzebowania na energię elektryczną w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym i w konsekwencji na wolumeny dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej w Grupie TAURON. W drugim półroczu 2020 roku wpływ pandemii COVID-19 na krajowe zapotrzebowanie był łagodniejszy, niż to miało miejsce w pierwszym półroczu roku 2020. Największy spadek zużycia energii elektrycznej w Polsce miał miejsce w drugim kwartale roku 2020 i wyniósł aż 8,5%, natomiast roczne zużycie energii elektrycznej w kraju spadło o około 2,3% w odniesieniu do analogicznego okresu roku 2019. Zmiany w zapotrzebowaniu na energię elektryczną spowodowały spadek przychodów głównie w obszarze dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej. Grupa szacuje, iż w zakresie segmentu Dystrybucja negatywny wpływ pandemii na EBITDA wyniósł 47 876 tysięcy złotych, co wynika z utraty części wolumenu sprzedaży do odbiorców poza gospodarstwami domowymi. W zakresie segmentu Sprzedaż szacowany negatywny wpływ pandemii na EBITDA wyniósł 77 179 tysięcy złotych, co wynika z utraty marży związanej ze spadkiem sprzedaży energii elektrycznej oraz koniecznością bilansowania pozycji zakupowej. Obserwowana sytuacja pandemiczna ponadto spowodowała obniżenie produkcji w obszarze wytwarzania konwencjonalnego, a w konsekwencji spadek zapotrzebowania na węgiel kamienny oraz wzrost jego zapasów. W związku z zaistniałą sytuacją podjęto z dostawcami węgla renegocjacje warunków cenowych oraz ilościowych dotyczących jego zakupu. Celem ograniczenia negatywnego wpływu pandemii na Grupę TAURON w spółce TAURON Wydobycie S.A. podpisane zostało porozumienie Zarządu spółki ze stroną społeczną ograniczające czas pracy oraz obniżające wynagrodzenia Zarządu i pracowników spółki o 20% w okresie trzech miesięcy, począwszy od dnia 1 maja 2020 roku. Z kolei w spółce TAURON Wytwarzanie S.A. porozumienie podpisane pomiędzy Zarządem spółki a stroną społeczną ograniczyło czas pracy i obniżyło wynagrodzenie Zarządu i pracowników spółki o 10% w analogicznym okresie czasu. Powyższe porozumienia pozwoliły zmniejszyć koszty oraz uzyskać środki w ramach rozwiązań zawartych w tarczy antykryzysowej z tytułu obniżonego wymiaru czasu pracy pracowników.
- Zaburzenia w aktywności gospodarczej w Polsce spowodowały trudności finansowe u klientów i kontrahentów Grupy TAURON. Sytuację łagodziły działania regulacyjne w zakresie wprowadzenia kolejnych tarcz antykryzysowych, które ukierunkowane były na utrzymanie płynności oraz ochronę miejsc pracy u polskich przedsiębiorców. W okresie od marca do grudnia 2020 roku zmiany poziomu należności przeterminowanych obserwowano w pierwszych tygodniach rozwoju pandemii. W dalszej części roku należności przeterminowane kształtowały się na zasadniczo stałym poziomie, przy czym obserwowana była zwiększona migracja salda należności do kolejnych okresów przeterminowania. Celem ograniczenia potencjalnych strat kredytowych stosowane są rozszerzone kryteria zarządzania ryzykiem kredytowym, zintensyfikowany został monitoring należności oraz nastąpiła intensyfikacja działań windykacyjnych. Pandemia COVID-19 wpłynęła ponadto na konieczność utworzenia dodatkowych odpisów aktualizujących z tytułu oczekiwanych strat kredytowych instrumentów finansowych oraz zmiany wyceny do wartości godziwej udzielonych pożyczek. Wpłynęło to na zwiększenie kosztów operacyjnych Spółki o kwotę 19 628 tysięcy złotych oraz kosztów finansowych o kwotę 14 497 tysięcy złotych.
- W zakresie otoczenia rynkowego obserwowana była zwiększona zmienność cen instrumentów towarowych, a w szczególności energii elektrycznej oraz uprawnień do emisji CO2, co przekładało się na wzrost wymaganych depozytów zabezpieczających, i w konsekwencji na poziom angażowanych w tym celu środków pieniężnych. W celu poprawy sytuacji płynnościowej Spółka zawarła umowy o limity gwarancyjne pozwalające wnosić do IRGiT wymagane zabezpieczenia w formie niepieniężnej. Spółka skorzystała również z rozwiązania tarczy antykryzysowej poprzez złożenie w IRGiT oświadczenia o poddaniu się egzekucji, obniżając w ten sposób poziom wnoszonych depozytów zarówno w formie pieniężnej jak i w ustanowionych gwarancjach bankowych (rozwiązanie to, zgodnie z ustawą, wygasło z dniem 30 września 2020 roku). Celem dalszego ograniczenia ryzyka płynności, Spółka dokonała dopasowania terminów dostaw zawartych kontraktów terminowych na uprawnienia do emisji CO2 do terminów ich umorzenia oraz podjęła decyzję o zawieraniu nowych kontraktów wyłącznie na rynku pozagiełdowym. Wprowadzono również system limitowania wydatków TAURON.
- W zakresie instrumentów finansowych obserwowano osłabienie złotówki oraz spadek stóp procentowych, w tym interwencyjne obniżenie referencyjnej stopy procentowej NBP. Zmiana kursów walutowych wpływa na ponoszone koszty zakupu uprawnień do emisji CO2, a także wycenę zadłużenia Spółki denominowanego w walutach obcych. Z kolei zmiany wysokości stóp procentowych wpływać mogą na koszty wynikające z zawartych umów finansowania opartych o zmienną stopę procentową.
- W wyniku pandemii COVID-19 wystąpiły również pewne utrudnienia w realizacji strategicznych projektów inwestycyjnych Grupy TAURON. W przypadku inwestycji budowy bloku o mocy 910 MW w Jaworznie oraz budowy bloku w EC Stalowa Wola występowały one w początkowym okresie pandemii w efekcie wprowadzenia ścisłej kontroli dostępu do infrastruktury i dodatkowych procedur bezpieczeństwa. W odniesieniu do budowy bloku o mocy 910 MW pandemia COVID-19 była jedną z przyczyn zmiany umowy z Konsorcjum Rafako S.A. i Mostostal Warszawa S.A. (zmiana terminu oddania do eksploatacji bloku energetycznego o mocy 910 MW została opisana powyżej w niniejszej nocie). W celu zminimalizowania konsekwencji zaistniałych zakłóceń w projektach wszyscy wykonawcy realizujący inwestycje ściśle i na bieżąco współpracują ze spółkami Grupy TAURON odpowiedzialnymi za inwestycje, które monitorują sytuację w projektach i reagują adekwatnie do sytuacji wykorzystując dostępne narzędzia.
- Sytuacja związana z pandemią wpływała również na działalność operacyjną poszczególnych obszarów biznesowych poprzez zwiększoną absencję pracowników oraz wzrost kosztów funkcjonowania wynikających z konieczności spełnienia warunków epidemiologicznych. W tym zakresie Grupa TAURON podjęła szereg działań zapobiegawczych w zakresie organizacyjnym i materialnym mających na celu ochronę pracowników poszczególnych spółek Grupy TAURON oraz utrzymanie ciągłości działania infrastruktury krytycznej. Celem koordynacji prac związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa związanego z zagrożeniem wynikającym z możliwością zachorowania na COVID-19 powołany zostały dedykowane Zespoły kryzysowe na poziomie Spółki dominującej, jak również poszczególnych Spółek zależnych.
Podsumowując, Grupa TAURON mając świadomość zagrożeń związanych z sytuacją epidemiologiczną, podejmowała w 2020 roku oraz nadal podejmuje aktywne działania mające na celu minimalizację wpływu bieżącej i spodziewanej sytuacji gospodarczej, jak również zabezpieczenie się przed zdarzeniami o charakterze ekstremalnym. Należy jednak podkreślić, iż sytuacja związana z pandemią COVID-19 jest bardzo zmienna, a przyszłe skutki oraz skala pandemii na chwilę obecną są trudne do precyzyjnego oszacowania. Istotny będzie czas trwania pandemii, jej nasilenie i zasięg, a także wpływ na wzrost gospodarczy w Polsce w krótkim, średnim i długim terminie. Zarząd Spółki, mając świadomość zagrożeń wynikających z pandemii, na bieżąco monitoruje wpływ oraz podejmuje wszelkie możliwe kroki, aby złagodzić wszelkie negatywne skutki oddziaływania pandemii COVID-19 na Grupę TAURON.