Pozycje oprocentowane według stopy zmiennej narażają Grupę na zmianę przepływów pieniężnych w wyniku zmiany stóp procentowych. Pozycje oprocentowane według stopy stałej narażają Grupę na zmianę wartości godziwej w przypadku pozycji wycenianych w wartości godziwej. Ryzyko zmiany wartości godziwej w wyniku zmiany stóp procentowych dotyczy instrumentów pochodnych IRS i CCIRS oraz pożyczki udzielonej na rzecz Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. Grupa jest również narażona na materializację ryzyka związanego z utraconymi korzyściami w związku ze spadkiem stóp procentowych w przypadku zadłużenia o stałym oprocentowaniu lub ze wzrostem stóp procentowych w przypadku posiadanych aktywów o stałym oprocentowaniu, jednak zmiany te nie są ujmowane w sprawozdaniu finansowym.
Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest ograniczenie do poziomu akceptowalnego przez Grupę niekorzystnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na przepływy pieniężne oraz minimalizacja kosztów finansowych. W celu zabezpieczenia się przed ryzykiem stopy procentowej związanej z zadłużeniem o zmiennej stopie procentowej Grupa zawarła transakcje typu swap procentowy (IRS), o czym szerzej w nocie 51.3. niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Transakcje IRS zawierane w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej są objęte rachunkowością zabezpieczeń.
W poniższych tabelach przedstawione zostały wartości bilansowe instrumentów finansowych Grupy narażonych na ryzyko stopy procentowej. Ze względu na stosowaną przez Spółkę dynamiczną strategią zarządzania ryzykiem finansowym, w której pozycję zabezpieczaną stanowią przepływy związane z ekspozycją na zmienną stopę procentową WIBOR 6M ryzyko zmiany stóp procentowych dla części przepływów odsetkowych zostało ograniczone poprzez zawarte transakcje zabezpieczające IRS. W związku z tym, część wartości bilansowej zadłużenia o zmiennym oprocentowaniu, których zmienność przepływów odsetkowych została zabezpieczona poprzez swap procentowy, w tabelach poniżej została zaprezentowana łącznie z wyceną tych instrumentów zabezpieczających w ramach pozycji o oprocentowaniu stałym.
Instrumenty finansowe w podziale na rodzaj oprocentowania
Eksportuj do ExcelaInstrumenty finansowe | Stan na 31 grudnia 2020 | Stan na 31 grudnia 2019 | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Oprocentowane wg stałej stopy |
Oprocentowane wg zmiennej stopy |
Razem | Oprocentowane wg stałej stopy |
Oprocentowane wg zmiennej stopy |
Razem | |
Aktywa finansowe | ||||||
Lokaty i depozyty | 53 448 | – | 53 448 | 50 228 | – | 50 228 |
Pożyczki udzielone | 96 293 | 2 420 | 98 713 | 246 243 | 9 242 | 255 485 |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | – | 788 277 | 788 277 | – | 1 143 598 | 1 143 598 |
Instrumenty pochodne -CCIRS- | 5 023 | – | 5 023 | – | – | – |
Instrumenty pochodne-IRS | – | – | – | 19 462 | – | 19 462 |
Zobowiązania finansowe | ||||||
Kredyty w rachunku bieżącym | – | 2 261 | 2 261 | – | 2 261 | 2 261 |
Kredyty i pożyczki preferencyjne | – | 16 717 | 16 717 | – | 12 488 | 12 488 |
Kredyty i pożyczki udzielane na warunkach rynkowych |
2 789 476 | 3 183 679 | 5 973 155 | 2 892 708 | 4 122 116 | 7 014 824 |
Wyemitowane obligacje | 6 782 151 | 740 058 | 7 522 209 | 5 756 491 | 500 531 | 6 257 022 |
Zobowiązania z tytułu leasingu | 1 146 094 | – | 1 146 094 | 1 006 603 | – | 1 006 603 |
Instrumenty pochodne -CCIRS | 1 755 | – | 1 755 | 12 885 | – | 12 885 |
Instrumenty pochodne-IRS | 90 061 | – | 90 061 | – | – | – |
Pozostałe instrumenty finansowe Grupy, które nie zostały ujęte w powyższych tabelach, nie są oprocentowane i w związku z tym nie podlegają ryzyku stopy procentowej.
Analiza wrażliwości
Na potrzeby analizy wrażliwości na zmiany czynników ryzyka rynkowego Grupa wykorzystuje metodę analizy scenariuszowej. Grupa wykorzystuje scenariusze eksperckie odzwierciedlające subiektywną ocenę Grupy odnośnie kształtowania się pojedynczych czynników ryzyka rynkowego w przyszłości. Przedmiotem analizy zostały objęte wyłącznie te pozycje, które spełniają definicję instrumentów finansowych zgodnie z MSSF.
W analizie wrażliwości na ryzyko stopy procentowej Grupa stosuje równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych o potencjalną możliwą zmianę referencyjnych stóp procentowych w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego. Dla celów analizy wrażliwości na ryzyko zmian stóp procentowych wykorzystano średnie poziomy referencyjnych stóp procentowych w danym roku. Skala potencjalnych zmian stóp procentowych została oszacowana na podstawie zmienności implikowanych opcji na stopę procentową kwotowanych na rynku międzybankowym dla walut, dla których Grupa posiada ekspozycję na ryzyko stóp procentowych na datę bilansową.
Grupa identyfikuje ekspozycję na ryzyko zmian stóp procentowych WIBOR, EURIBOR, ESTRON oraz LIBOR USD, przy czym na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku narażenie na zmianę stopy EURIBOR, ESTRON i LIBOR USD było nieistotne.
Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto oraz pozostałych całkowitych dochodów brutto Grupy na racjonalne możliwe do zaistnienia zmiany stóp procentowych w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego, przy założeniu niezmienności innych czynników ryzyka.
Tabela 2
Eksportuj do ExcelaKlasy instrumentów finansowych | 31 grudnia 2020 | Analiza wrażliwości na ryzyko stopy procentowej na 31 grudnia 2020 roku |
31 grudnia 2019 | Analiza wrażliwości na ryzyko walutowe na 31 grudnia 2019 roku |
||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Wartość bilansowa |
Wartość narażona na ryzyko |
WIBOR +225 pb | WIBOR -225 pb | Wartość bilansowa |
Wartość narażona na ryzyko |
WIBOR +38 pb | WIBOR -38 pb | |||||
Wynik finansowy / Pozostałe całkowite dochody* |
Wynik finansowy / Pozostałe całkowite dochody* |
|||||||||||
Pożyczki udzielone | 98 713 | 74 943 | (15 002) | 19 352 | 255 485 | 225 260 | (9 883) | 10 398 | ||||
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 921 345 | 788 277 | 14 790 | (7 787) | 1 237 952 | 1 143 598 | 4 237 | (4 237) | ||||
Instrumenty pochodne (aktywa) | 158 846 | 5 023 | 29 458 | (29 458) | 105 529 | 19 462 | 37 204 | (37 204 ) | ||||
Kredyty i pożyczki preferencyjne | 16 717 | 16 717 | (376) | 376 | 12 488 | 12 488 | (47) | 47 | ||||
Kredyty i pożyczki udzielane na warunkach rynkowych |
5 973 155 | 4 934 027 | (111 016) | 111 016 | 7 014 824 | 6 320 285 | (24 017) | 24 017 | ||||
Wyemitowane obligacje | 7 522 209 | 2 829 640 | (63 667) | 63 667 | 6 257 022 | 1 890 467 | (7 184) | 7 184 | ||||
Instrumenty pochodne (zobowiązania) | 175 584 | 91 816 | 415 964 | (415 964) | 124 527 | 12 885 | 6 098 | (6 098) | ||||
Razem | 270 151 | (258 798) | 6 408 | (5 893) |
*Dotyczy finansowych instrumentów pochodnych typu swap procentowy (Interest Rate Swap) objętych rachunkowością zabezpieczeń, o czym szerzej w nocie 51.3. niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku analiza wrażliwości na ryzyko spadku stopy procentowej nie uwzględnia środków pieniężnych na rachunkach bankowych, dla których zgodnie z zapisami umownymi banki nie będą naliczały ujemnego oprocentowania.
Ekspozycja na ryzyko na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku jest reprezentatywna dla ekspozycji Grupy na ryzyko w trakcie poprzedzającego tę datę okresu rocznego