14.1. Koszty według rodzajów

W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2020 roku w stosunku do okresu porównywalnego główne zmiany kosztu sprzedanych towarów, produktów, materiałów i usług dotyczyły:

• wzrostu odpisów aktualizujących rzeczowe aktywa trwałe, prawa do użytkowania aktywów i aktywa niematerialne, o czym szerzej w nocie 14.3 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego;
• spadku zużycia materiałów i energii głównie w wyniku spadku kosztów zużytych paliw, co wynika z niższej zrealizowanej produkcji energii elektrycznej w roku 2020 w stosunku do okresu porównywalnego. Ponadto, w bieżącym okresie sprawozdawczym w zużyciu materiałów i energii ujęty został koszt węgla zużytego do rozruchu bloku 910 MW w Jaworznie;
• wzrostu kosztu usług dystrybucyjnych, co wynika ze wzrostów taryfy na usługi dystrybucyjne dla Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A., które weszły w życie 6 kwietnia 2019 roku oraz 1 stycznia 2020 roku;
• wzrostu kosztu obowiązku umorzenia uprawnień do emisji CO2, co wynika ze wzrostu ceny uprawnień do emisji CO2 uwzględnionych w kalkulacji rezerwy oraz z ujęcia w okresie porównywalnym w koszcie wypełnienia obowiązku umorzenia uprawnień do emisji CO2 jednostek poświadczonej redukcji emisji (CER) w ilości 883 000, których cena nabycia była znacznie niższa niż EUA. Średnia cena EUA uwzględnionych w kalkulacji rezerwy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku była wyższa od ceny EUA uwzględnionej w koszcie umorzenia za okres porównywalny, przy jednoczesnym spadku w okresie bieżącym emisji w porównaniu do okresu porównywalnego;
• wzrostu kosztów podatków i opłat, głównie z uwagi na koszty podatków od nieruchomości od nabytych we wrześniu 2019 roku farm wiatrowych, utworzonej rezerwy na podatek od nieruchomości w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z lipca 2020 roku, wzrostem wartości majątku sieciowego jako podstawy do naliczenia podatku od nieruchomości oraz wyższych stawek podatku od nieruchomości;
• spadku kosztów świadczeń pracowniczych, o czym szerzej w nocie 14.2 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego;
• wzrostu wartości sprzedanych towarów i materiałów, co jest efektem:
  • wzrostu ceny zakupu energii elektrycznej w stosunku do okresu porównywalnego przy jednocześnie niższym wolumenie kupionej energii elektrycznej z rynku;
  • skutków zmiany strategii zabezpieczenia potrzeb umorzeniowych dotyczących uprawnień do emisji CO2 obszaru Wytwarzanie. Transakcje zawarte w ramach realizacji zmiany strategii wpłynęły na obciążenie wartości sprzedanych towarów i materiałów Grupy w kwocie 123 792 tysiące złotych. Spółka w ramach zarządzania portfelem uprawnień do emisji CO2 spółek zależnych nabywa uprawnienia na cele umorzeniowe spółek wytwórczych Grupy. Głównym celem zawierania powyższych transakcji przez Spółkę jest zabezpieczenie oczekiwanego poziomu wolumenu oraz kosztów nabycia uprawnień do emisji CO2, do umorzenia których zobowiązane są spółki wytwórcze Grupy. W pierwszym kwartale 2020 roku Grupa zdecydowała o zmianie strategii zabezpieczenia potrzeb umorzeniowych obszaru Wytwarzanie, polegającej na jednorazowej zamianie kontraktów giełdowych z datą dostawy w grudniu 2020 roku na kontrakty pozagiełdowe z datą dostawy w marcu 2021 roku. Decyzja o zmianie strategii została podjęta biorąc pod uwagę aktualne okoliczności rynkowe trudne do przewidzenia z chwilą zawierania transakcji. Do okoliczności tych zaliczyć należy w szczególności rosnące koszty utrzymania pozycji na giełdzie, co związane było m.in. z koniecznością bieżącego wnoszenia środków na depozyty giełdowe, zmianę okoliczności prawnych i rynkowych w obszarze handlu uprawnieniami do emisji CO2 związanych z Brexitem oraz pandemią COVID-19. Realizując powyższą zmianę strategii, Spółka odsprzedała pozycję terminową z datą dostawy w grudniu 2020 roku posiadaną na giełdzie (zawarła transakcję przeciwstawną na giełdzie), równocześnie dokonując zakupu tego samego wolumenu w kontraktach z datą dostawy w marcu 2021 roku od kontrahentów na rynku pozagiełdowym. Zawarcie transakcji przeciwstawnej spowodowało, że pierwotny kontrakt nie będzie rozliczony poprzez fizyczną dostawę, w związku z czym Spółka ujęła ten kontrakt oraz kontrakt przeciwstawny zgodnie z MSSF 9 Instrumenty finansowe w wartości godziwej (kontrakty te zostały rozliczone w grudniu 2020 roku). Wszystkie nowe transakcje zawarte na rynku pozagiełdowym zostaną wykorzystane na potrzeby realizacji obowiązku umorzenia przez spółki wytwórcze Grupy TAURON, w związku z czym jako wyłączone z zakresu MSSF 9 Instrumenty finansowe nie podlegają wycenie do wartości godziwej. Jednocześnie dokonany zakup wolumenu z datą dostawy w marcu 2021 roku od kontrahentów na rynku pozagiełdowym, po cenach niższych niż zakup pierwotnie zakontraktowany, wpływa na zmniejszenie kosztów utworzenia przez Grupę rezerwy na zobowiązania z tytułu emisji CO2 za bieżący i kolejne okresy sprawozdawcze. W wyniku powyższego Grupa ocenia, iż łączny wpływ zmiany strategii na wynik operacyjny nie będzie znaczący. W ocenie Grupy dokonana zmiana strategii pozwala, w obecnej sytuacji rynkowej, zabezpieczyć potrzeby umorzeniowe spółek wytwórczych Grupy w sposób minimalizujący ryzyka na jakie narażona jest Grupa.