12. Przychody ze sprzedaży

WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCIGrupa wprowadziła pięciostopniowy model ujmowania przychodów obejmujący kolejno: identyfikację umowy z klientem, identyfikację poszczególnych zobowiązań do wykonania świadczenia, określenie ceny transakcyjnej, alokację ceny transakcyjnej do poszczególnych zobowiązań do wykonania świadczeń oraz ujęcie przychodu w momencie realizacji zobowiązania wynikającego z umowy.

Przychody są ujmowane w momencie spełnienia (lub w trakcie spełniania) zobowiązania do wykonania świadczenia poprzez przekazanie przyrzeczonego towaru, produktu, materiału (tj. składnika aktywów) lub wykonania usługi klientowi. Przekazanie składnika aktywów następuje w momencie, gdy klient uzyskuje kontrolę nad tym składnikiem aktywów, zaś w przypadku sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego oraz ciepła za moment sprzedaży przyjmuje się dostarczenie energii do odbiorcy.
Przychody wycenia się w wartości, jaką Grupa spodziewa się otrzymać, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług (VAT) i podatek akcyzowy i inne podatki od sprzedaży lub opłaty oraz rabaty i upusty.

Przychód obejmuje tylko wpływy korzyści ekonomicznych otrzymane lub należne na rachunek własny jednostki. Kwoty uzyskane w imieniu stron trzecich, gdzie Grupa działa jako agent, takie jak podatki od sprzedaży, podatki od towarów i usług nie stanowią korzyści ekonomicznych, jakie płyną do Spółki i nie prowadzą do zwiększenia kapitału własnego. Kwot tych nie ujmuje się zatem w przychodzie. Podobnie opłata przejściowa, kogeneracyjna i OZE pobierane przez Grupę od odbiorcy końcowego energii elektrycznej, a następnie przekazywane do Operatora Systemu Przesyłowego ujmowane są w kwocie wynagrodzenia netto.
W przypadku towarów i materiałów przychód rozpoznaje się, gdy Grupa przestaje być trwale zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi towarami w stopniu w jakim zazwyczaj funkcję taką realizuje się wobec towarów, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje nad nimi efektywnej kontroli.
Do przychodów danego roku obrotowego zalicza się również zarachowane przychody, które z uwagi na stosowany system rozliczeń odbiorców nie zostały zmierzone i zafakturowane.

Najistotniejsze przychody Grupa osiąga ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż, usług dystrybucyjnych w segmencie Dystrybucja oraz energii elektrycznej w segmencie Wytwarzanie.

Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż

Spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż uzyskują przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych od odbiorców detalicznych oraz od odbiorców hurtowych. W tym segmencie uzyskiwane są również przychody z tytułu usługi konserwacji oświetlenia drogowego.

Na każdy dzień bilansowy, z zachowaniem zasady ostrożności, dokonywany jest szacunek kwoty przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych dotyczących roku obrotowego, które z uwagi na ustalony w umowach z odbiorcami cykl rozliczeniowy oraz fakt, że fakturowanie jest dokonywane dla znacznej liczby odbiorców w okresach odmiennych od okresów sprawozdawczych, zostaną zafakturowane w roku następnym. Rodzaje szacunków kwot przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych przedstawiono poniżej.

Szacunki kwot przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych

Eksportuj do Excela

 

Rodzaj doszacowania Opis
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
Doszacowanie dla odbiorców
niezafakturowanych na dany dzień bilansowy
Odczyty układów pomiarowo-rozliczeniowych dotyczące wielkości sprzedanej energii elektrycznej w handlu detalicznym oraz jej fakturowanie są dokonywane w dużej mierze w okresach odmiennych od okresów sprawozdawczych. W związku z powyższym, spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż dokonują odpowiednich szacunków sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucji na dzień
bilansowy. Dla klientów posiadających umowy kompleksowe i umowy sprzedaży doszacowanie wyliczane jest w systemach bilingowych w oparciu o średniodobowe zużycie energii elektrycznej w okresie od dnia ostatniego odczytu rzeczywistego do dnia bilansowego.
Doszacowanie dla odbiorców
rozliczanych z zastosowaniem
płatności prognozowych
Na każdy dzień bilansowy, dokonywane jest doszacowanie, któremu podlegają odbiorcy posiadający 6-miesięczne lub 12-miesięczne
okresy rozliczeniowe z zastosowaniem płatności prognozowych w okresach pomiędzy odczytami wskazań układów pomiarowo –
rozliczeniowych. Doszacowanie sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucji wyznaczane jest na podstawie danych dotyczących
sprzedaży, pozyskanych z systemu bilingowego i współczynnika doszacowania. Współczynnik doszacowania bazuje na ilości dni od daty
odczytu dla faktur rozliczeniowych lub daty płatności dla faktur prognozowych do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego w stosunku do rzeczywistej liczby dni w danym miesiącu kalendarzowym.
Doszacowanie przychodów dla
odbiorców, dla których sprzedaż realizowana jest według cen z rynku bilansującego
Doszacowaniem objęci są odbiorcy, dla których sprzedaż energii elektrycznej, zgodnie z zawartymi umowami, realizowana jest według cen z rynku bilansującego. Na każdy dzień bilansowy, dla odbiorców, dla których zostało naliczone doszacowanie niezafakturowanej sprzedaży energii elektrycznej w systemie bilingowym, wyznaczane jest doszacowanie stanowiące różnicę pomiędzy cenami przyjętymi do naliczenia doszacowania a cenami, które zostaną przyjęte do zafakturowania sprzedaży.
Doszacowanie wynikające z uzgodnienia bilansu energii Na każdy dzień bilansowy spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż dokonują uzgodnienia bilansu energii elektrycznej, określając szacowany wolumen niezbilansowania po stronie zakupu lub sprzedaży. W ramach tego doszacowania ujmowana jest kwota zwiększająca lub zmniejszająca przychody ze sprzedaży energii elektrycznej, wyznaczona jako iloczyn oszacowanego wolumenu niezbilansowania i średnioważonej ceny zakupu energii elektrycznej na rynku bilansującym.
Przychody ze sprzedaży paliwa gazowego
Doszacowanie dla odbiorców
niezafakturowanych na dany dzień bilansowy
Odczyty układów pomiarowo-rozliczeniowych dotyczące wielkości sprzedanego paliwa gazowego w handlu detalicznym oraz jego fakturowanie są dokonywane w dużej mierze w okresach odmiennych od okresów sprawozdawczych. W związku z powyższym, spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż dokonują odpowiednich szacunków sprzedaży paliwa gazowego i usług dystrybucji na dzień bilansowy. Doszacowanie sprzedaży paliwa gazowego wyliczane jest w systemach bilingowych w oparciu o średniodobowe zużycie paliwa gazowego w okresie od dnia ostatniego odczytu rzeczywistego do dnia bilansowego. Doszacowanie sprzedaży usług dystrybucyjnych wyznaczane jest jako różnica pomiędzy kosztami zakupu usług dystrybucyjnych paliwa gazowego a zafakturowanymi przychodami ze sprzedaży usług dystrybucyjnych.
Doszacowanie wynikające z uzgodnienia bilansu gazu Na każdy dzień bilansowy spółki Grupy należące do segmentu Sprzedaż dokonują uzgodnienia bilansu paliwa gazowego, określając szacowany wolumen niezbilansowania po stronie zakupu lub sprzedaży. W ramach tego doszacowania ujmowana jest kwota zwiększająca lub zmniejszająca przychody ze sprzedaży paliwa gazowego, wyznaczona jako iloczyn oszacowanego wolumenu niezbilansowania i średniomiesięcznej ceny rozliczenia bilansowania gazu wysokometanowego publikowanej przez Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A.

 

Przychody ze sprzedaży usług dystrybucji energii elektrycznej w segmencie DystrybucjaW przychodach ze sprzedaży usług Grupa prezentuje przede wszystkim przychody związane z działalnością dystrybucyjną. Za moment sprzedaży usług dystrybucji energii elektrycznej przyjmuje się moment dostarczenia tej usługi do odbiorcy, rejestrowany przez licznik energii elektrycznej, z uwzględnieniem prognozowanego zużycia energii oraz doszacowania przychodów, które z uwagi na stosowany system rozliczeń odbiorców nie zostały zmierzone i zafakturowane.

Przychody z hurtowej sprzedaży energii elektrycznej w segmencie Wytwarzanie

Hurtowa sprzedaż energii elektrycznej z jednostek wytwórczych centralnie dysponowanych oraz w ramach działalności obrotowej odbywa się poprzez zgłoszenie przez odbiorcę i dostawcę do Operatora Systemu Przesyłowego (OSP) deklarowanej w każdej godzinie ilości energii elektrycznej, którą spółka z segmentu Wytwarzanie jako dostawca zobowiązana jest dostarczyć lub spowodować jej dostarczenie, a odbiorca odebrać. Tak cena, jak i ilości w poszczególnych godzinach wynikają z wcześniej podpisanych, bądź (w przypadku TGE) elektroniczne zarejestrowanych transakcji. OSP jako swego rodzaju gwarant rozliczeń ilościowych zabezpiecza wiarygodność danych w zakresie dostarczanych ilości energii. Fakturowanie odbywa się w oparciu o raporty generowane przez OSP.

Faktury za sprzedaż energii elektrycznej dostarczanej na Rynek Bilansujący wystawiane są w oparciu o raporty ze scentralizowanego systemu bilansującego sprzedaż w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Rozliczenia te dokonywane są w cyklu dekadowym.

Hurtowa sprzedaż energii elektrycznej z jednostek wytwórczych nie dysponowanych centralnie (jednostki wytwórcze poniżej 100 MW rozliczane na rynku lokalnym) odbywa się na podobnych zasadach, jednakże podmiotem odpowiedzialnym za rozliczenie jest operator rynku lokalnego (OSD).

PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI

Grupa TAURON dokonuje szacunków przychodów, jak zostało opisane powyżej, z czego najistotniejszy szacunek dotyczy doszacowania przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej, paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku doszacowanie przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż wyniosło 737 266 tysięcy złotych, przy czym uwzględniając odwrócenie szacunków z roku poprzedniego wpływ na wynik finansowy 2020 roku wyniósł 105 471 tysięcy złotych.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku doszacowanie przychodów ze sprzedaży paliwa gazowego i usług dystrybucyjnych w segmencie Sprzedaż wyniosło 43 698 tysięcy złotych, przy czym uwzględniając odwrócenie szacunków z roku poprzedniego wpływ na wynik finansowy 2020 roku wyniósł 16 664 tysiące złotych.

Tabela 1

Eksportuj do Excela
Rok zakończony
31 grudnia 2020
Rok zakończony
31 grudnia 2019
(dane przekształcone)
Przychody ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów
bez wyłączenia akcyzy
13 747 248 12 772 817
Podatek akcyzowy (103 837) (138 948)
Przychody ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów 13 643 411 12 633 869
Energia elektryczna 12 224 806 11 216 575
Energia cieplna 148 286 114 669
Gaz 342 531 340 453
Węgiel 440 495 481 072
Świadectwa pochodzenia energii i podobne 209 328 137 336
Pozostałe towary, produkty i materiały 277 965 343 764
Przychody ze sprzedaży usług 6 658 888 6 417 321
Usługi dystrybucyjne i handlowe 6 301 154 6 058 682
Usługi konserwacji oświetlenia drogowego 120 647 120 527
Opłaty za przyłączanie odbiorców 83 119 80 769
Pozostałe usługi 153 968 157 343
Pozostałe przychody 65 101 61 146
Razem 20 367 400 19 112 336

W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2020 roku w stosunku do okresu porównywalnego nastąpił wzrost przychodów ze sprzedaży, a główne zmiany dotyczyły przychodów ze sprzedaży następujących produktów, towarów i usług:

  • energia elektryczna – wzrost wynika z uzyskania wyższej średniej ceny sprzedaży w efekcie wzrostu taryfy oraz wyższych cen energii elektrycznej na rynku przy niższym wolumenie sprzedaży energii elektrycznej sprzedanej przez Grupę;
  • energia cieplna – wzrost wynika ze sprzedaży wyższego wolumenu, co jest związane z uciepłownieniem bloku nr  10 w Elektrowni Łagisza należącej do TAURON Wytwarzanie S.A.,
  • węgiel – spadek przychodów ze sprzedaży węgla wynika z niższego wolumenu sprzedaży oraz uzyskania niższych cen;
  • świadectwa pochodzenia energii – wzrost przychodów ze świadectw pochodzenia energii ma głównie związek z produkcją energii elektrycznej przez farmy wiatrowe należące wcześniej do grupy in.ventus, nabyte przez Grupę

TAURON w dniu 3 września 2019 roku;

  • usługi dystrybucyjne i handlowe – wyższe przychody ze sprzedaży usług dystrybucyjnych i handlowych związane sąze wzrostem stawki usługi dystrybucyjnej, przy jednoczesnym spadku wolumenu sprzedaży.
    Przychody ze sprzedaży w podziale na segmenty operacyjne przedstawiono w poniższych tabelach.

Rok zakończony 31 grudnia 2020 roku

Eksportuj do Excela

 

Wydobycie Wytwarzanie Odnawialne
źródła energii
Dystrybucja Sprzedaż Pozostałe Razem
Przychody ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów 312 628 2 055 662 145 543 3 335 10 956 725 169 518 13 643 411
Energia elektryczna 1 846 105 4 512 10 358 039 16 150 12 224 806
Energia cieplna 40 148 246 148 286
Gaz 342 531 342 531
Węgiel 296 015 144 480 440 495
Świadectwa pochodzenia energii i podobne 803 58 322 141 031 975 8 197 209 328
Pozostałe towary, produkty i materiały 15 770 2 989 3 335 110 700 145 171 277 965
Przychody ze sprzedaży usług 13 451 20 066 1 064 3 276 078 3 305 992 42 237 6 658 888
Usługi dystrybucyjne i handlowe 3 136 715 3 164 439 6 301 154
Usługi konserwacji oświetlenia drogowego 186 120 461 120 647
Opłaty za przyłączanie odbiorców 83 076 43 83 119
Pozostałe usługi 13 451 20 066 1 064 56 101 21 092 42 194 153 968
Pozostałe przychody 1 562 10 868 509 36 415 3 860 11 887 65 101
Razem 327 641 2 086 596 147 116 3 315 828 14 266 577 223 642 20 367 400

Rok zakończony 31 grudnia 2019 roku (dane przekształcone)

Eksportuj do Excela

 

Wydobycie Wytwarzanie Odnawialne
źródła energii
Dystrybucja Sprzedaż Pozostałe Razem
Przychody ze sprzedaży towarów, produktów i materiałów 412 061 2 699 040 142 085 6 201 9 265 751 108 731 12 633 869
Energia elektryczna 2 546 598 39 549 8 630 428 11 216 575
Energia cieplna 33 114 636 114 669
Gaz 340 453 340 453
Węgiel 389 889 91 183 481 072
Świadectwa pochodzenia energii i podobne 33 069 102 385 1 882 137 336
Pozostałe towary, produkty i materiały 22 139 4 737 151 6 201 201 805 108 731 343 764
Przychody ze sprzedaży usług 18 714 15 217 1 025 3 168 504 3 175 675 38 186 6 417 321
Usługi dystrybucyjne i handlowe 3 024 720 3 033 962 6 058 682
Usługi konserwacji oświetlenia drogowego 11 120 516 120 516
Opłaty za przyłączanie odbiorców 80 769 80 769
Pozostałe usługi 18 714 15 217 1 025 63 004 21 197 38 186 157 343
Pozostałe przychody 1 462 10 769 468 33 123 3 645 11 679 61 146
Razem 432 237 2 725 026 143 578 3 207 828 12 445 071 158 596 19 112 336

Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej w podziale na rynki zbytu przedstawiono w poniższej tabeli.

Eksportuj do Excela

 

Rok zakończony
31 grudnia 2020
Rok zakończony
31 grudnia 2019
(dane przekształcone)
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej 12 224 806 11 216 575
Sprzedaż detaliczna 8 503 739 7 498 019
Klienci strategiczni 1 012 488 1 336 635
Klienci biznesowi 4 002 640 3 198 529
Klienci masowi, w tym: 3 523 130 3 026 110
Grupa G 2 735 070 2 337 247
Pozostali 69 318 75 693
Podatek akcyzowy (103 837) (138 948)
Sprzedaż hurtowa 3 014 930 3 085 993
Operacyjna rezerwa mocy 195 426 216 994
Pozostałe 510 711 415 569