Słownik

ARA

Dolarowy indeks cen węgla w Unii Europejskiej w portach Amsterdam – Rotterdam - Antwerpia.

ARE

Agencja Rynku Energii S.A. z siedzibą w Warszawie.

B+R

Badania i Rozwój.

B+R+I

Badania, Rozwój i Innowacje.

BASE

Kontrakt pasmowy z dostawą energii we wszystkich godzinach okresu, np. kontrakt BASE na marzec 2021 r. to dostawa takiej samej ilości energii przez wszystkie godziny marca 2021 r.

BAT

Najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności. BAT wyznaczane są dla różnych gałęzi przemysłu. W energetyce stanowi on podstawę ustalania m.in. granicznych wielkości emisyjnych, które mają na celu eliminowanie lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i jej oddziaływania na środowisko jako całość (ang. Best Available Technology).

Biomasa

Oznacza ulegającą biodegradacji frakcję produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej, leśnej i powiązanych gałęzi przemysłu, w tym rybołówstwa i akwakultury, a także biogazy i ulegającą biodegradacji frakcję odpadów przemysłowych i komunalnych.

BLOKI PODSZCZYTOWE

Bloki energetyczne wykorzystywane w okresie zwiększonego zapotrzebowania systemu energetycznego na moc. Bloki z tej kategorii wykorzystywane są od 2 000 do 4 000 godzin w roku.

BLOKI SZCZYTOWE

Bloki energetyczne wykorzystywane tylko w okresie największego zapotrzebowania systemu energetycznego na moc. Bloki z tej kategorii wykorzystywane są poniżej 2 000 godzin w roku.

CAPEX

Nakłady inwestycyjne (ang. Capital Expenditures).

CASH POOL

Struktura cash pool rzeczywistego, realizowana na podstawie umowy o zarządzanie środkami pieniężnymi, oparta o limity dzienne. W wyniku realizacji mechanizmu cash pool dokonywane są transfery środków pieniężnych pomiędzy rachunkami uczestników usługi a rachunkiem Pool Leadera.

CATALYST

Rynek obligacji. Prowadzony jest na platformach transakcyjnych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i BondSpot.

CDS

Wskaźnik marży stosowany do kalkulacji rentowności produkcji energii elektrycznej, uwzględniający przychody ze sprzedaży energii elektrycznej oraz koszty paliwa i uprawnień do emisji CO2 (ang. Clean Dark Spread).

CER

Jednostka poświadczonej redukcji emisji (ang. Certified Emission Reduction).

COVID-19

Ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana zakażeniem wirusem SARS-CoV-2. Choroba po raz pierwszy rozpoznana i opisana w listopadzie 2019 r., w środkowych Chinach w mieście Wuhan, w prowincji Hubei (ang. Coronavirus Disease 2019).

CRO RB

Cena rozliczeniowa odchylenia. Cena po jakiej operator systemu przesyłowego PSE rozlicza odchylenia wykonania produkcji lub poboru energii przez uczestników RB energii elektrycznej.

CSI

Wskaźnik wykorzystywany w marketingu do określenia poziomu satysfakcji klienta z produktów lub usług oferowanych przez firmę (ang. Customer Satisfaction Index).

CSR

Społeczna odpowiedzialność biznesu (ang. Corporate Social Responsibility).

CUW

Centra Usług Wspólnych. Wydzielone jednostki organizacyjne odpowiedzialne za świadczenie określonego zakresu usług wsparcia (CUW R - usługi w obszarze rachunkowości, CUW HR - usługi w obszarze zasobów ludzkich, CUW IT - usługi w obszarze IT, CUW Ubezpieczenia, CUW Ochrona).

CVaR

Miara ryzyka określająca maksymalną możliwą stratę z tytułu ryzyka kredytowego z zadanym prawdopodobieństwem i w określonym horyzoncie czasu (ang. Credit Value at Risk).

CVC

Inwestycje Venture Capital (VC) przeprowadzane przez fundusze VC z zamiarem osiągnięcia nie tylko celów finansowych, ale również celów strategicznych (branżowych) ustanowionych przez dużą firmę (korporację), która jest dawcą kapitału dla tego funduszu. VC to inwestycje kapitałowe dokonywane na rynku pozagiełdowym w przedsięwzięcia o charakterze biznesowym, które znajdują się we wczesnych fazach rozwoju. CVC jest rozwinięciem VC jako sposobu lokowania kapitału (ang. Corporate Venture Capital).

Dług netto

Wartość zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek pomniejszona o wartość środków pieniężnych i ekwiwalentów.

DMS

System zarządzania siecią dystrybucyjną (ang. Distribution Management System).

DSM

Zarządzanie stroną popytową (ang. Demand Side Management).

DSR

Reakcja strony popytowej. Mechanizm polegający na czasowym obniżeniu przez odbiorców zużycia energii elektrycznej lub przesunięciu w czasie jej poboru na polecenie operatora systemu przesyłowego (ang. Demand Side Response).

Dywidenda    

Przypadająca na 1 akcję część zysku netto spółki kapitałowej przeznaczona do wypłaty dla akcjonariuszy lub wspólników.

EBIT

Wynik na działalności operacyjnej przed opodatkowaniem (ang. Earnings Before Interest and Taxes).

EBITDA

Wynik na działalności operacyjnej przedsiębiorstwa powiększony o amortyzację oraz odpisy na aktywa niefinansowe (ang. Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization).

Ekogroszek

Jest produktem w grupie ekologicznych paliw węglowych, przeznaczonych do kotłów z automatycznym podajnikiem. Należy do grupy średnich, przy czym jego uziarnienie jest wyspecyfikowane od  5 mm-31,5 mm (w TWD  5-25 mm). Produkt ten posiada świadectwo na znak bezpieczeństwa ekologicznego przyznawane przez Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu.

Elektromobilność

Korzystanie z pojazdów elektrycznych, zarówno indywidualnych, takich jak samochód elektryczny, skuter elektryczny, motocykl elektryczny czy rower elektryczny, jak i środków transportu publicznego: tramwajów, trolejbusów, pociągów.

EMAS

System ekozarządzania i audytu, będący unijnym instrumentem mającym na celu zachęcanie wszelkiego typu organizacji do ciągłego doskonalenia się w sferze ochrony środowiska. Funkcjonuje w oparciu o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS). Wymagania EMAS stanowią wskazówki, dzięki którym organizacje porządkują obowiązki w zakresie ochrony środowiska, optymalizują koszty i efektywnie zarządzają energią i zasobami (ang. EcoManagement and Audit Scheme).

Energetyka prosumencka

Wytwarzanie energii elektrycznej, przede wszystkim na potrzeby własne, na małą skalę, z instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. Gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa, które się tego podejmują, nazywane są prosumentami, czyli jednocześnie odgrywają rolę producenta i konsumenta energii.

Energia ze źródeł rozproszonych

Wytwarzanie energii przez małe jednostki lub obiekty wytwórcze, przyłączone bezpośrednio do sieci rozdzielczych lub zlokalizowane w sieci elektroenergetycznej odbiorcy, zwykle produkujące energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii lub niekonwencjonalnych, często w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła (kogeneracja rozproszona). Do sieci generacji rozproszonej należeć mogą np. prosumenci, kooperatywy energetyczne czy elektrownie komunalne.

EPCM

Usługa związana z zarządzaniem budową, inżynierią i zamówieniami (Menadżer Kontraktu), ang. Engineering Procurement, Construction Management.

ERM

System zarządzania ryzykiem korporacyjnym (ang. Enterprise Risk Management).

ESG

Czynniki środowiskowe, społeczne oraz związane z ładem korporacyjnym wykorzystywane w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych (ang. Environmental, Social and Governance).

ESS

System magazynowania energii (ang. Energy Store System).

EU ETS

Europejski System Handlu Uprawnieniami do Emisji CO2 (ang. European Union Emission Trading System).

EWI

Wskaźniki wczesnego ostrzegania (ang. Early Warning Indicator).

FiP

System dopłat do ceny rynkowej, będący formą wsparcia wytwarzania energii elektrycznej z OZE (ang. Feed-in premium).

FiT

System taryf gwarantowanych, będący formą wsparcia wytwarzania energii elektrycznej z OZE (ang. Feed-in tariff).

GIEŁDA EEX

Europejska giełda energii w Lipsku, gdzie handlowane są kontrakty i instrumenty pochodne dla energii elektrycznej dla różnych europejskich krajów, jak również przeprowadzane są aukcje pierwotne uprawnień do emisji CO2 (ang. European Energy Exchange).

GIEŁDA ICE

Giełda towarowa i finansowa, gdzie handlowane są m.in. kontrakty na ropę, węgiel, gaz ziemny, czy uprawnienia do emisji CO2.

GPW

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie.

GRI

Global Reporting Initiative. Niezależna międzynarodowa organizacja, której misją jest stworzenie wspólnych w skali świata ram dla komunikowania odpowiedzialności i zrównoważonego rozwoju. Wytyczne GRI stanowią międzynarodowy wzorzec raportowania dla organizacji niezależnie od wielkości, sektora działalności oraz lokalizacji. Ich stosowanie gwarantuje spójność języka i wskaźników.

GRID PARITY

Oznacza zrównanie się kosztów produkcji energii produkowanej ze źródeł odnawialnych w porównaniu z energią produkowaną w elektrowniach konwencjonalnych.

HEMS

System zarządzania energetyką domową (ang. Home Energy Management System).

HVAC

Ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja (ang. Heating, Ventilation, Air Conditioning).

Inteligentne opomiarowanie

Kompleksowy, zintegrowany system informatyczny obejmujący inteligentne liczniki energii elektrycznej odbiorców energii, infrastrukturę telekomunikacyjną, centralną bazę danych oraz system zarządzający. Inteligentne systemy pomiarowe umożliwiają dwukierunkową komunikację w czasie rzeczywistym systemów informatycznych z elektronicznymi licznikami energii elektrycznej zamontowanymi u klientów. Ponadto mogą automatyzować cały proces rozliczania odbiorców energii – od pozyskania danych pomiarowych przez ich przetwarzanie i agregację aż do wystawienia faktur (ang. Smart Metering).

Interesariusz

Podmiot (osoba, społeczność, instytucja, organizacja, urząd), która może wpływać na przedsiębiorstwo lub pozostać pod wpływem jego działalności.

International Integrated Reporting Council

IIRC, organizacja, której celem jest stworzenie globalnie akceptowanych wytycznych do raportowania zintegrowanego, opartych na połączeniu raportowania finansowego, środowiskowego, społecznego oraz dotyczącego ładu korporacyjnego w jasnym, zwięzłym, spójnym oraz porównywalnym formacie. Zrzesza globalnych liderów z organizacji takich jak Międzynarodowa Federacja Księgowych (IFAC), Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP), Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych, Światowa Rada Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju czy Global Reporting Initiative (GRI).

Internet rzeczy

Internet rzeczy (również internet przedmiotów) – koncepcja, wedle której jednoznacznie identyfikowalne przedmioty mogą pośrednio albo bezpośrednio gromadzić, przetwarzać lub wymieniać dane za pośrednictwem sieci komputerowej (ang. Internet of Things – IoT).

INTERWENCYJNA REZERWA ZIMNA

Mechanizm wprowadzany przez operatora systemu przesyłowego od 2016 r. – polega na tym, że OSP płaci właścicielom planowanych do wycofania źródeł wytwórczych za utrzymywanie ich w gotowości do uruchomienia na polecenie operatora podczas przewidywanych okresów deficytu mocy.

IRZ

Mechanizm wprowadzany przez operatora systemu przesyłowego od 2016 r. – polega na tym, że OSP płaci właścicielom planowanych do wycofania źródeł wytwórczych za utrzymywanie ich w gotowości do uruchomienia na polecenie operatora podczas przewidywanych okresów deficytu mocy.

ISO 14001

NORMA PN-EN ISO 14001:2005. Jeden ze standardów ISO, stosowany w zarządzaniu ochroną środowiska. Norma, przeznaczona dla wszystkich organizacji niezależnie od ich rodzaju i wielkości, określa wymagania, których spełnienie wspiera osiąganie celów środowiskowych (np. zapobieganie emisji zanieczyszczeń) i ekonomicznych.

Jednostki EUA

Jednostka emisji CO2.

Konkluzje BAT

Najlepsze dostępne techniki w odniesieniu do dużych obiektów energetycznego spalania LCP, ustanowione Decyzją Wykonawczą Komisji (UE) nr 2017/1442 z dnia 31 lipca 2017 r. (ang. Best Available Techniques).

Kowenant

Klauzula umowna, nakaz lub zakaz nakładany na kredytobiorcę w celu minimalizacji ryzyka jego niewypłacalności. Najczęściej kowenanty stanowią ochronę źródeł spłaty długu wobec wierzycieli, np. poprzez zakaz zaciągania kolejnych zobowiązań lub rozporządzania aktywami.

KPI

Kluczowe wskaźniki efektywności, finansowe i niefinansowe wskaźniki stosowane jako mierniki w procesach pomiaru stopnia realizacji celów organizacji (ang. Key Performance Indicators).

KRI

Kluczowe wskaźniki ryzyka (ang. Key Risk Indicator).

Kruszywo

Materiał sypki pochodzenia organicznego lub mineralnego, stosowany głównie do produkcji zapraw budowlanych i betonów oraz do budowy dróg.

KSE

Krajowy System Elektroenergetyczny.

Ksh

Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych.

Lojalizacja klienta

Strategia pozwalająca pozyskać i utrzymać klienta w dobie rosnącej konkurencji.

MERIT ORDER

Lista rankingowa źródeł produkujących energię – uporządkowanie jednostek wytwórczych według kosztu zmiennego.

MICRO-GRID

Mikrosieć elektroenergetyczna – zbiór urządzeń wytwórczych, zasobników i odbiorników energii elektrycznej połączonych we wspólną sieć, mającą na celu zapewnienie niezawodnej dostawy energii elektrycznej oraz zminimalizowanie jej kosztu.

Mikrokogeneracja

Proces technologiczny polegający na skojarzonej produkcji energii cieplnej i energii elektrycznej w oparciu o wykorzystanie urządzeń małych i średnich mocy. Mikrokogeneracja może być stosowana we wszystkich obiektach, w których występuje jednoczesne zapotrzebowanie na energię elektryczną i energię cieplną. Największe korzyści ze stosowania mikrokogeneracji uzyskuje się w obiektach, w których zapotrzebowanie na te dwa typy energii jest mało zmienne bądź stałe. Dlatego też najczęstszymi użytkownikami układów skojarzonych są zarówno odbiorcy indywidualni, jak również szpitale i ośrodki edukacyjne, centra sportowe, hotele i obiekty użyteczności publicznej.

MSCI

Indeks obejmujący kluczowe spółki notowane na rynkach wschodzących w Europie.

MSCI EMERGING MARKETS EUROPE 10/40 INDEX

Indeks obejmujący kluczowe spółki notowane na rynkach wschodzących w Europie.

MSCI POLAND INDEX

Indeks obejmujący ponad 20 kluczowych spółek notowanych na GPW.

MSSF (MSR)

Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) (ang. International Financial Reporting Standards (IFRS) – standardy i ich interpretacje zatwierdzone przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB – International Accounting Standards Board).

NAJLEPSZA DOSTĘPNA TECHNOLOGIA

BAT. Najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności. BAT wyznaczane są dla różnych gałęzi przemysłu. W energetyce stanowi on podstawę ustalania m.in. granicznych wielkości emisyjnych, które mają na celu eliminowanie lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i jej oddziaływania na środowisko jako całość.

NOx

Tlenki azotu.

Odbiorca wrażliwy

Zgodnie z ustawą Prawo energetyczne jest nim osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy, będąca stroną umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej i zamieszkuje w miejscu dostarczenia energii elektrycznej.

Odpisy aktualizujące

Odpisy z tytułu utraty wartości aktywów trwałych przeprowadzane zgodnie z przepisami MSSF (MSR).

Odpowiedzialność społeczna

Filozofia prowadzenia biznesu oraz strategia zarządzania zakładająca odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań na społeczeństwo i środowisko. Jej podstawami jest etyczne i transparentne postępowanie, uwzględnianie oczekiwań interesariuszy oraz budowanie dobrych i trwałych relacji z szeroko rozumianym otoczeniem. Odpowiedzialność społeczna biznesu jest jednym z kluczowych sposobów urzeczywistniania zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego (ang. CSR, Corporate Social Responsibility).

Ogniwa PV

Ogniwo fotowoltaiczne (PV) – element półprzewodnikowy, w którym następuje przemiana energii promieniowania słonecznego na energię elektryczną.

OMNI-CHANNEL

Zgodnie z ideą omni-channel, przyszłością handlu jest prowadzenie sprzedaży online, równocześnie zachęcając klientów do tradycyjnych zakupów. Sprzedaż online i offline w dobie rewolucji cyfrowej powinna płynnie się przenikać.

OPEC

Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową z siedzibą w Wiedniu (ang. Organization of the Petroleum Exporting Countries).

Operacyjna rezerwa mocy

Mechanizm polegający na dostarczeniu rezerwy operacyjnej przez Jednostki Wytwórcze Centralnie Dysponowane (JWCD), w przypadku gdy miały one zdolność do dostawy energii elektrycznej do systemu, ale z powodów rynkowych nie zostały wykorzystane. W Polsce został wprowadzony w 2014 r.

OSD

Operator Systemu Dystrybucyjnego.

OSP

Operator Systemu Przesyłowego.

OTC

Europejski rynek pozagiełdowy (ang. Over The Counter Market).

OTF

Zorganizowana platforma obrotu (ang. Organised Trading Facility).

OZE

Odnawialne źródła energii.

PEAK

Kontrakt szczytowy z dostawą energii w godzinach handlowych 8-22 w dni robocze, np. kontrakt PEAK na marzec 2020 r. to dostawa takiej samej ilości energii we wszystkie dni robocze marca 2020 r. w godzinach 8-22.

PMEF

Prawa majątkowe wynikające ze świadectw efektywności energetycznej.

PMOZE_A

Prawa majątkowe do świadectw pochodzenia będących potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w OZE w okresie po 1 marca 2009 r.

PMOZE-BIO

Prawa majątkowe, które wynikają ze świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wytworzonej z biogazu rolniczego od 1 lipca 2016 r.

Poligeneracja

Równoległe wytwarzanie energii i mediów chemicznych.

POPC

Program Operacyjny Polska Cyfrowa.

Prawa majątkowe

Prawa majątkowe, będące instrumentem wsparcia energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, kogeneracji oraz efektywności energetycznej, tzw. kolorowe certyfikaty:

  • zielone - świadectwa pochodzenia energii elektrycznej z OZE,
  • błękitne - świadectwa pochodzenia energii wytworzonej z biogazu rolniczego,
  • białe - świadectwa efektywności energetycznej (mechanizm stymulujący i wymuszający zachowania prooszczędnościowe),
  • żółte - świadectwa pochodzenia energii wytworzonej w kogeneracji ze źródeł opalanych paliwami gazowymi lub o łącznej mocy zainstalowanej poniżej 1MW,
  • czerwone - świadectwa pochodzenia energii z kogeneracji,
  • fioletowe - świadectwa pochodzenia energii wytworzonej w kogeneracji opalanej metanem uwalnianym i ujmowanym przy dołowych robotach górniczych w czynnych, likwidowanych lub zlikwidowanych kopalniach węgla kamiennego lub gazem uzyskiwanym z przetwarzania biomasy.

PV

Ogniwo fotowoltaiczne (PV) – element półprzewodnikowy, w którym następuje przemiana energii promieniowania słonecznego na energię elektryczną.

REACH

Rejestr wprowadzanych na rynek substancji chemicznych. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady regulujące kwestie stosowania chemikaliów, poprzez ich rejestrację i ocenę oraz, w niektórych przypadkach, udzielanie zezwoleń i wprowadzanie ograniczeń obrotu (ang. Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals).

RESPECT INDEX

Indeks spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, uwzględniający podmioty zarządzane w sposób odpowiedzialny i zrównoważony. Uwzględnia m.in. jakość raportowania, poziom relacji inwestorskich, ład korporacyjny i płynność, dzięki czemu stanowi jednocześnie realną referencję atrakcyjności inwestycyjnej spółek.

RFX

Zapytanie ofertowe.

ROI

Zwrot z inwestycji, wskaźnik rentowności stosowany w celu zmierzenia efektywności (ang. Return on Investment).

RTT TGE

Towarowa Giełda Energii (TGE) jest giełdą energii, która prowadzi rynki: energii elektrycznej (Rynek Terminowy Towarowy – RTT, Rynek Dnia Następnego – RDN, Rynek Dnia Bieżącego – RDB) oraz gazu (RTTg, RDNg), a także Rynek Praw Majątkowych.

Rynek bilansujący

Rynek bilansujący jest tzw. rynkiem technicznym, czyli nie jest miejscem handlu energią. Jego celem jest fizyczna realizacja zawartych przez uczestników umów kupna/sprzedaży energii i bilansowanie w czasie rzeczywistym zapotrzebowania na energię elektryczną z jej produkcją w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE). Istnienie rynku bilansującego jest niezbędne dla funkcjonowania rynku energii, a udział w nim podmiotów kupujących energię jest obowiązkowy.

Rynek CATALYST

Rynek obligacji. Prowadzony jest na platformach transakcyjnych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i BondSpot.

Rynek dnia bieżącego

Rynek funkcjonujący na TGE, gdzie handel odbywa się w formule notowań ciągłych przez 24 godziny na dobę. Notowane są instrumenty z dostawą w kolejnym dniu, których notowania rozpoczynają się o godzinie 14:00 na dzień przed dostawą i stopniowo wygasają z rynku na godzinę przed rozpoczęciem dostawy.

Rynek dnia następnego

Rynek funkcjonujący na TGE, gdzie handel odbywa się na jeden oraz dwa dni poprzedzające okres dostawy.

Rynek dnia następnego gazu

Rynek funkcjonujący na TGE, gdzie obrót odbywa się codziennie i prowadzony jest w systemie notowań ciągłych.

Rynek Terminowy Towarowy

Rynek funkcjonujący na TGE, gdzie obrót kontraktami prowadzony jest w systemie notowań ciągłych oraz w systemie aukcyjnym.

SAIDI

Wskaźnik przeciętnego systemowego czasu trwania przerw długich w dostawach energii elektrycznej, liczonych w minutach na odbiorcę. Jest to współczynnik niezawodności, którego wartość stanowi suma iloczynów czasu trwania przerwy w dostawie energii i liczby odbiorców narażonych na skutki tej przerwy w ciągu roku podzielona przez łączną liczbę obsługiwanych odbiorców przyłączonych do sieci.

SAIFI

Wskaźnik przeciętnej systemowej częstotliwości przerw długich w dostawie energii. Jest to wskaźnik niezawodności, którego wartość stanowi liczba odbiorców narażonych na skutki wszystkich przerw w ciągu roku podzielona przez łączną liczbę obsługiwanych odbiorców.

SARS-CoV-2

Wirus wywołujący chorobę COVID-19 (ang. Severe Acute Respiratory Syndrome).

Skała płona

Skała, która przy wydobywaniu ze złoża określonej kopaliny jest uważana za nieużyteczną.

SMART CITY

Inteligentne miasto to projekt polegający na wprowadzeniu konkretnych rozwiązań mających realny wpływ na obywateli. Przykładem może być dostarczenie mieszkańcom miast narzędzi m.in. do monitorowania zużycia energii. Jest to możliwe dzięki specjalnej platformie eLicznik. TAURON dostarcza inteligentne liczniki, np. w ramach projektu Smart City Wrocław.

Smart Grid

Inteligentne sieci elektroenergetyczne, które zapewniają komunikację pomiędzy uczestnikami rynku energii, mające na celu dostarczanie usług energetycznych, zapewniając obniżenie kosztów i zwiększenie efektywności oraz zintegrowanie rozproszonych źródeł energii, w tym także energii odnawialnej.

SMART HOME

System sterowania inteligentnym domem. Technologie SMART HOME kontrolują m.in. alarmy antywłamaniowe, regulację temperatury czy dostawę energii elektrycznej. Rozwiązanie pozwalające na obserwacje zużycia energii elektrycznej w czasie rzeczywistym, które oferuje TAURON za sprawą platformy pozwalającej na sprawdzanie odczytów z inteligentnego licznika poboru prądu.

SN

Sieć średniego napięcia, czyli sieć elektroenergetyczna, w której napięcie elektryczne wynosi od 1 kV do 110 kV. Średnie napięcie jest szeroko stosowane w sieciach elektroenergetycznych do przesyłania na średnie odległości i rozdziału energii elektrycznej. Jest używane jako napięcie pośrednie, pomiędzy napięciem wysokim a napięciem niskim doprowadzanym do odbiorcy końcowego.

Sorbent

Sorbent węglanowy drobny (mączka kamienia wapiennego) – jest produktem otrzymywanym w procesie suszenia i głębokiego przemiału kamienia wapiennego, którego głównym składnikiem jest węglan wapnia CaCO3. Sorbent węglanowy drobny stosowany jest w procesach odsiarczania spalin – usuwanie SOx.

Sortymenty grube

Grupa sortymentów o uziarnieniu od 25 mm do 200 mm. W grupie znajdują się m.in. kostka (63 -200), orzech (25 -80).

Sortymenty miałowe

Grupa sortymentów o uziarnieniu od 0 mm (opcjonalnie od 1 mm – dla węgla objętego ustawą o systemie monitorowania jakości paliw) do 31,5 mm. Do grupy zaliczamy  – mi (0/1-31,5mm, mii (0/1-20mm, miii (0/1 – 6/10).

Sortymenty średnie

Grupa sortymentów o uziarnieniu od 5 mm do 40 mm. Do grupy zaliczamy groszek (5-40), groszek i (np. 16-40) i groszek ii (5-25).

SOx

Tlenki siarki.

SPOT

RYNEK SPOT. W odniesieniu do energii elektrycznej jest to miejsce zawierania transakcji handlowych dla energii elektrycznej, dla których okres dostawy przypada nie później niż 3 dni od daty zawarcia transakcji (najczęściej jest to jeden dzień przed datą dostawy). Funkcjonowanie rynku SPOT dla energii elektrycznej jest silnie powiązane z funkcjonowaniem Rynku Bilansującego prowadzonego przez Operatora Systemu Przesyłowego.

SYSTEM INTELIGENTNEJ SIECI

Inteligentne sieci elektroenergetyczne, które zapewniają komunikację pomiędzy uczestnikami rynku energii, mające na celu dostarczanie usług energetycznych, zapewniając obniżenie kosztów i zwiększenie efektywności oraz zintegrowanie rozproszonych źródeł energii, w tym także energii odnawialnej.

TAURONET

Korporacyjny portal intranetowy Grupy TAURON, jedno z najważniejszych narzędzi komunikacji z pracownikami. W chwili opublikowania Raportu jedna z największych tego typu platform w Polsce.

TCFD

Grupa Zadaniowa ds. Ujawniania Informacji Związanych z Klimatem powołana przez Radę Stabilności Finansowej G20, która w czerwcu 2017 r. wydała zalecenia mające na celu zachęcenie instytucji finansowych i przedsiębiorstw niefinansowych do ujawniania informacji dotyczących ryzyka i możliwości związanych z klimatem. Niniejsze zalecenia uznaje się za miarodajne wytyczne dotyczące przekazywania pod względem finansowym informacji związanych z klimatem (ang. Task Force on Climate-related Financial Disclosures).

Technologia CCS

Technologia wychwytywania, transportu i geologicznego składowania dwutlenku węgla.

Technologia CCU

Technologia wychwytywania i wykorzystania (zagospodarowania) dwutlenku węgla, np. w przemyśle chemicznym.

Technologie SMART

System sterowania m.in. w inteligentnym domu – odpowiada za bezpieczeństwo i komfort życia mieszkańców.

TGEozebio

Prawa majątkowe będące potwierdzeniem wytworzenia energii z odnawialnych źródeł energii z wykorzystaniem biogazu rolniczego.

Third Party Access

Zasada dostępu stron trzecich - TPA jest jedną z najważniejszych zasad (obok unbundlingu), na których opiera się zliberalizowany rynek energii. Daje prawo odbiorcy energii do jej zakupu od dowolnie wybranego sprzedawcy energii (ang. Third Party Access).

Towarowa Giełda Energii

Towarowa Giełda Energii S.A. (TGE) jest jedyną licencjonowaną giełdą energii w Polsce. Obecnie TGE prowadzi: Rynek Dnia Następnego (RDN), Rynek Terminowy Towarowy (RTT) z fizyczną dostawą, Rynek Praw Majątkowych dla OZE i Kogeneracji. TGE prowadzi także Rejestr Świadectw Pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE oraz w wysokosprawnych źródłach kogeneracyjnych, a także Rynek Uprawnień do Emisji CO2.

Unbundling

Oddzielenie od siebie działalności w obrębie dystrybucji energii elektrycznej od działalności, polegającej na wytwarzaniu i sprzedaży tej energii do odbiorców końcowych.

Urobek węgla

Materiał skalny wybrany w przodku górniczym. Obejmuje zarówno kopalinę, jak i skałę płonną.

Urząd Regulacji Energetyki

Organ administracji państwowej, regulujący polski rynek energii (m.in. energii elektrycznej i gazu).

VaR

Miara ryzyka określająca maksymalną możliwą zmianę wartości Portfela z zadanym prawdopodobieństwem i w określonym horyzoncie czasowym (ang. Value at Risk).

WACC

Średni ważony koszt kapitału firmy, ważony odpowiednio udziałem długu oraz kapitału własnego w strukturze kapitału spółki (ang. Weighted Average Cost of Capital).

WIBOR

Stopa procentowa przyjęta na polskim rynku międzybankowym dla kredytów międzybankowych (ang. Warsaw Inter Bank Offered Rate).

WIG

Indeks obejmujący wszystkie spółki notowane na Rynku Głównym GPW, które spełniają bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach.

WIG-ENERGIA

Indeks sektorowy, w którego skład wchodzą spółki zakwalifikowane do sektora energetycznego.

WIG-ESG

Indeks WIG-ESG jest publikowany od 3.09.2019 r. na podstawie wartości portfela akcji spółek uznawanych za odpowiedzialne społecznie, tj. takich, które przestrzegają zasad biznesu odpowiedzialnego społecznie, w szczególności w zakresie kwestii środowiskowych, społecznych, ekonomicznych i ładu korporacyjnego. Jest indeksem dochodowym, co oznacza że przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę zarówno ceny zawartych w nim transakcji, jak i dochody z tytułu dywidend. Udział jednej spółki w indeksie jest ograniczany do 10%, natomiast sumaryczny udział spółek, z których udział każdej przekracza 5%, jest ograniczany do 40%.

WIG-POLAND

Indeks narodowy, w którego skład wchodzą wyłącznie akcje krajowych spółek notowanych na Rynku Głównym GPW, które spełniają bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach.

WIG20

Indeks obejmujący 20 największych i najbardziej płynnych spółek notowanych na Rynku Głównym GPW.

WIG30

Indeks obejmujący 30 największych i najbardziej płynnych spółek notowanych na Rynku Głównym GPW.

WN

Sieć wysokiego napięcia, w której napięcie wynosi od 110 kV. Sieć ta służy do przesyłania energii elektrycznej na duże odległości.

Wyrobisko

Przestrzeń powstała w wyniku robót górniczych.

Wysokosprawna kogeneracja

Wytwarzanie energii elektrycznej lub mechanicznej i ciepła użytkowego w kogeneracji, które zapewnia oszczędność energii pierwotnej zużywanej w jednostce kogeneracji w wysokości nie mniejszej niż 10% w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych lub w jednostce kogeneracji o mocy zainstalowanej elektrycznej poniżej 1 MW w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych.

Wytyczne TCFD

Grupa Zadaniowa ds. Ujawniania Informacji Związanych z Klimatem powołana przez Radę Stabilności Finansowej G20, która w czerwcu 2017 r. wydała zalecenia mające na celu zachęcenie instytucji finansowych i przedsiębiorstw niefinansowych do ujawniania informacji dotyczących ryzyka i możliwości związanych z klimatem. Niniejsze zalecenia uznaje się za miarodajne wytyczne dotyczące przekazywania pod względem finansowym informacji związanych z klimatem.

WZ

Walne Zgromadzenie.

ZG

Zakład Górniczy (Janina w Libiążu, Sobieski w Jaworznie, Brzeszcze w Brzeszczach).

ZW

Zgromadzenie Wspólników.